Mide fıtığı; reflüyü kolaylaştıran anatomik bir durumdur. Bu yazıda mide fıtığının ne olduğu, gebelikte reflü, hangi durumlarda cerrahi gerektiği, yama kullanımı, ameliyatsız yaklaşımlar (PPİ, yaşam tarzı, endoskopik seçenekler) ve ameliyat öncesi gerekli tetkikler (gastroskopi, pH-metre, manometri, grafi) hasta dostu dille özetlenir.

Mide fıtığı (hiatal herni), midenin bir kısmının diyaframdan yukarıya, göğüs boşluğuna doğru kaymasıdır. Bu durum, reflüyü kolaylaştıran anatomik bir zemin hazırlar.

Tip 1 Mide Fıtığı

Tip 2 Mide Fıtığı

Tip 3 Mide Fıtığı

Tip 4 Mide Fıtığı

Anti-Reflü Mekanizma

Bozulmuş His Açısı

Hamilelikte Reflü

Gebelikte artan karın içi basınç ve hormonal değişiklikler nedeniyle reflü sık görülür. Ancak bu dönemde ilaç kullanımı sınırlıdır, genellikle pozisyonel öneriler ve beslenme değişikliği ile yönetilir. Kalıcı reflü şikâyeti doğum sonrası devam ediyorsa cerrahi değerlendirme yapılabilir.

Her Mide Fıtığı Ameliyat Edilmeli midir?

Hayır. Küçük ve şikâyet oluşturmayan mide fıtıkları genellikle cerrahi gerektirmez. Ancak reflüye neden olan, büyük ya da ilerleme potansiyeli olan fıtıklar mutlaka takip edilmeli, gerekirse cerrahiyle onarılmalıdır.

Her Reflü Hastasında Mide Fıtığı Var mıdır?

Hayır. Reflü her zaman mide fıtığıyla birlikte olmayabilir. Ancak birçok hastada alt özofagus kapakçığının zayıflığı ile birlikte mide fıtığı da eşlik eder. Bu durumda cerrahi planlama farklılık gösterir.

Mide Fıtığı Nasıl Onarılır?

Fıtık onarımı, mideyi diyafram altına geri çekip, genişlemiş hiatus açıklığının dikişle daraltılması (krural onarım) yoluyla yapılır. Büyük fıtıklarda ve gevşek doku yapısında yama (mesh) desteği gerekebilir.

Mide Fıtığında Yama Kime Konulur?

• Büyük mide fıtıkları
• Tekrarlayan fıtıklar
• Doku kalitesinin zayıf olduğu hastalar

Yama kullanımı deneyimli ellerde güvenlidir ve fıtık nüksünü belirgin şekilde azaltır.

Reflünün Ameliyatsız Tedavisi

• Proton pompa inhibitörleri (PPİ): Asidi baskılar ama reflüyü önlemez.
• Beslenme düzeni ve yaşam tarzı değişiklikleri: Yatarken yüksek yastık, geç saatte yemek yememek.
• Endoskopik yöntemler (Stretta, EsophyX vb.):
  • Küçük fıtıklarda denenebilir.
  • Ancak uzun vadeli etkinlikleri henüz net değildir.
  • Cerrahi kadar kalıcı sonuç sunmaz.

Bir cerrah olarak görüşüm: Reflü gibi mekanik bir sorunun uzun süreli ilaca bağlı kalmadan, kalıcı olarak çözülmesi için cerrahi daha etkilidir.

Kimler Ameliyattan Fayda Görür?

• Uzun yıllar ilaç kullanıp yeterli fayda görmeyenler
• Genç yaşta başlayan, ilerleyici reflü hastaları
• İlaç yan etkileri yaşayanlar
• Reflüye bağlı yemek borusu hasarı gelişenler
• Mide fıtığı eşlik eden hastalar
• Obezite ameliyatı sonrası reflü gelişen hastalar

Ameliyat Öncesi Hangi Tetkikler Yapılmalıdır?

• Gastroskopi
• Manometri ve pH-metre
• Baryumlu özofagus grafisi
• Gerekiyorsa tomografi veya endosonografi